μεταχειρισμένα Το Παγώνι. Ζ. Παπαντωνίου, Γιάννη Κεφαλληνού. 1942

Το Παγώνι. Ζαχαρία Παπαντωνίου - Γιάννη Κεφαλληνού.
Ιστορική έκδοση του 1942 σε κείμενο Ζαχαρία Παπαντωνίου και εικονογράφηση με 23 έγχρωμες ξυλογραφίες του Γιάννη Κεφαλληνού.
50 σελίδες σε βαρύ χαρτί 30Χ24 cm.
Η κασετίνα φέρει κάποιες φθορές χρόνου όπως φαίνεται στις φωτογραφίες. Το βιβλίο σε άριστη κατάσταση. Σκληρόδετο με πάνινη ράχη. Ένα ελάχιστο ξέφτισμα στη ράχη και μια χειρόγραφη αφιέρωση στο πρωτόφυλλο.

Γιάννης Κεφαλληνός
Έλληνας χαράκτης, καθηγητής της ΑΣΚΤ
Ο Γιάννης Κεφαλληνός (Αλεξάνδρεια Αιγύπτου, 21 Ιουλίου 1894 – Αθήνα, 27 Φεβρουαρίου 1957), γνωστός και ως Jean Kefalinos, ήταν διακεκριμένος Έλληνας χαράκτης, σχεδιαστής βιβλίων και
Οι γονείς του Κεφαλληνού ήταν ευκατάστατοι αστοί με καταγωγή από τη Ζάκυνθο και τη Χίο. Αποφοίτησε το 1912 από το Αβερώφειο της Αλεξάνδρειας και ξεκίνησε σπουδές μηχανικού στη Γάνδη του Βελγίου. Όμως, αποφάσισε να εγκαταλείψει τις σπουδές του στη Γάνδη για να σπουδάσει για ένα διάστημα στο Παρίσι,Ιστορία της Τέχνης και ζωγραφική.

Κατά την περίοδο 1914-1918 επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια για να μείνει μακριά από τη δίνη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά την περίοδο αυτή σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική. Επίσης δημιούργησε τα πρώτα του χαρακτικά για το σατυρικό περιοδικό Μάσκα (1918) που επρόκειτο να εκδώσει ο κύκλος του λογοτεχνικού περιοδικού Γράμματα. Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επέστρεψε στο Παρίσι όπου συνέχισε να ασχολείται με τη χαρακτική και την εικονογράφηση βιβλίων. Το 1922 εικονογράφησε το βιβλίο του Ζοζέφ Ριβιέρ (Joseph Rivière) Mer océane και δύο χρόνια αργότερα εικονογράφησε το βιβλίο του Ανατόλ Φρανς Πάνω στην άσπρη πέτρα (Sur la pierre blanche). Την ίδια εποχή παντρεύτηκε και εγκαταστάθηκε στη Τουρραίν. Το επόμενο διάστημα το έργο του γίνεται γνωστό στην Ελλάδα χάρη στον λογοτέχνη Κώστα Βάρναλη.
Το 1930 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και σύντομα ανέλαβε το νεοσύστατο Εργαστήριο Χαρακτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Δίδαξε ξυλογραφία, χαλκογραφία και λιθογραφία. Στο Εργαστήριο του, φοίτησαν μεγάλοι κατοπινοί Έλληνες χαράκτες όπως η Βάσω Κατράκη, ο Κώστας Γραμματόπουλος, ο Τάσσος (Αλεβίζος), ο Γιώργος Βαρλάμος, ο Τηλέμαχος Κάνθος και άλλοι πολλοί.
Με την κήρυξη του Πολέμου του 1940, ο Κεφαλληνός έθεσε το Εργαστήριό του και τους μαθητές του στην υπηρεσία της μαχόμενης Ελλάδας εκδίδοντας αφίσες με πατριωτικό/προπαγανδιστικό περιεχόμενο. To 1942 συμμετείχε στη Β΄ Επαγγελματική Καλλιτεχνική Έκθεση με τρία σχέδια με θέμα τον λιμό της Αθήνας. Συνελήφθη μαζί με τρεις μαθητές του (Α. Τάσσο, Αντώνη Κανά και Αλέξανδρο Κορογιαννάκη) από τις ιταλικές αρχές κατοχής για «ηττοπάθεια και κομμουνιστική δράση» εξαιτίας των έργων τους και οδηγήθηκαν στις φυλακές Αβέρωφ. Αργότερα τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του αγώνα της Κύπρου εναντίον της αγγλικής κατοχής.
Κέρδισε δύο φορές το πρώτο βραβείο στις Εκθέσεις Ελληνικού Βιβλίου που οργάνωσε η Εταιρεία των Φιλοτέχνων. Το 1939 στην 9η Έκθεση για το βιβλίο Ο Θάνατος του Μέδικου του Παντελή Πρεβελάκη και το 1946 στην 10η Έκθεση για το βιβλίο Το Παγώνι του Ζαχαρία Παπαντωνίου.
Κατά την περίοδο 1950-1954 φιλοτέχνησε γραμματόσημα σε συνεργασία με τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Σχεδίασε επίσης μία γραμματοσειρά με την επωνυμία «Θεόκριτος» για την έκδοση του λευκώματος Δέκα Λευκαί Λήκυθοι του Μουσείου Αθηνών (1956).
Από το 1954 μέχρι τον θάνατό του (1957) διετέλεσε διευθυντής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Πέθανε 27 Φεβρουαρίου 1957 στην Αθήνα.

Ο Κεφαλληνός, «ο σιωπηλός» όπως τον αποκάλεσε ο Παντελής Πρεβελάκης και «ο Καλογιάννης» όπως τον αποκαλούσαν οι δικοί του, δεν φρόντισε για την προβολή του έργου του. Τα δημιουργήματά του είναι διάσπαρτα εδώ και εκεί, κυρίως σε βιβλία που σχεδίασε και εικονογράφησε. Τέτοια βιβλία είναι οι Σκλάβοι Πολιορκημένοι του Κώστα Βάρναλη, Ο θάνατος του Μεδίκου του Παντελή Πρεβελάκη, Το παγώνι του Ζαχαρία Παπαντωνίου, η Ασκητική του Νίκου Καζαντζάκη . κ.ά.
Το έργο και η προσωπικότητα του Κεφαλληνού επηρέασαν τους μαθητές του. Οι ίδιοι φρόντισαν να γίνει μία αναδρομική έκθεση στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών λίγους μήνες μετά τον θάνατό του.

Το παγώνι

Δύο σπουδαίοι τεχνίτες, ο Γιάννης Κεφαλληνός στο καλέμι και ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου στη γραφίδα, φίλοι και συνάδελφοι στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αποφάσισαν, κατά τα μέσα της δεκαετίας του '30, να συνεργαστούν για να φτιάξουν μαζί ένα βιβλίο. Πρόθεσή τους: το βιβλίο να απευθύνεται στα παιδιά, αλλά να το απολαμβάνουν εξίσου και οι μεγάλοι· συγχρόνως, να αποτελεί αληθινό έργο τέχνης, αλλά και να είναι προσαρμοσμένο στην αντιληπτική ικανότητα των μικρών του αναγνωστών.
Ύστερα από διάφορες δοκιμές, οι δύο φίλοι κατέληξαν σε μια χιουμοριστική ιστορία, με ήρωες ζώα του τόπου μας. Πρωταγωνιστής είναι το Παγώνι, αλαζονικό μέσα στη χλιδή της φορεσιάς του, που αντιμετωπίζει με περιφρόνηση τους γείτονές του στην αυλή ενός εξοχικού σπιτιού. Εκείνοι, κακοκαρδισμένοι, αποτραβιούνται με παράπονο και κοιτάζουν τη δουλειά τους. Ο συγγραφέας επεκτείνεται σε ομόκεντρους κύκλους, από την αυλή του σπιτιού στα ζωντανά του περιβολιού και της εξοχής, ύστερα προχωρεί στα θαλασσινά, και τέλος φτάνει στα πετεινά του ουρανού. Ο κύκλος του παραμυθιού έχει κλείσει: η στεριά με τα λουλούδια και τα ζώα, η θάλασσα με τα ψάρια, ο ουρανός με τ' άστρα. Όλη η πλάση αποφεύγει το αγέρωχο πλάσμα, που απομένει καταμόναχο στο κλουβί του και γέρνει θλιμμένο τον λαμπρό λαιμό του κάτω από το φως του Αποσπερίτη.
Τις είκοσι τρείς έγχρωμες ξυλογραφίες που συναπαρτίζουν το μεγάλο αυτό λεύκωμα ο Κεφαλληνός χρειάστηκε δέκα περίπου χρόνια για να τις σχεδιάσει, να τις χαράξει και να τις τυπώσει. Όταν το έργο παρουσιάστηκε επιτέλους στο κοινό τον Δεκέμβριο του 1946, στο πλαίσιο της 10ης Έκθεσης του Ελληνικού Βιβλίου που οργάνωσε η Εταιρεία των Φιλοτέχνων, ήταν το κορυφαίο γεγονός της μεγάλης εκείνης Έκθεσης, και δίκαια απέσπασε το πρώτο βραβείο.

Το 1990, το βιβλίο ανατυπώθηκε από το ΜΙΕΤ.

«Το Παγώνι» του Ζαχαρία Παπαντωνίου
Ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, επονομαζόμενος «πρίγκιπας του νεοελληνικού λόγου», γεννήθηκε στο Καρπενήσι στις 2 Φεβρουαρίου 1877 και πέθανε στην Αθήνα την 1η Φεβρουαρίου 1940. Πεζογράφος, ποιητής, δημοσιογράφος και ακαδημαϊκός, τιμήθηκε με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών το 1923.

«Το παιδικό βιβλίο είναι αποτυχήμενο αν δεν το διαβάζει με απόλαυση ο μεγάλος. Φιλοδοξήσαμε ένα έργο τέχνης που ο ηλικιωμένος και το παιδί, όσο διαφορετικά κι’ αν το βλέπουν, θα το χαίρονται μαζί. Ελπίζομε πως το βιβλίο τούτο θα βεβαιώσει στην Ελλάδα την παιδαγωγική αξία της τέχνης.» Ζ. Παπαντωνίου/ Γ. Κεφαλληνός